O nas

Powstanie Zakładu

1 sierpnia 1969 powstał w Zabrzu oddział Zakładu Doświadczalnego przy Zakładach Mechaniki Precyzyjnej "BŁONIE" z Warszawy. Oddział miał przygotować podstawy pod powstanie nowego przedsiębiorstwa, a następnie nadzorować roboty inwestycyjne w powstającym zakładzie. Zajmowano się szkoleniem i kompletowaniem kadry dla potrzeb przyszłego przedsiębiorstwa, ale przede wszystkim stopniowo uruchamiano produkcję detali i zespołów dziurkarki taśmy papierowej DT-102.
W 1970 r. na terenie zabrzańskiego osiedla "Helenka" rozpoczęła się budowa nowego zakładu. 1 października 1971 powołano do życia Przedsiębiorstwo Doświadczalne Produkcji Urządzeń Peryferyjnych – w pełni samodzielną jednostkę gospodarczą. Głównym zadaniem było wytwarzanie podzespołów do dziurkarek DT-102 dla przedsiębiorstwa "BŁONIE" oraz opanowanie nowych konstrukcji, technologii i zorganizowanie własnej produkcji dziurkarek.

W lipcu 1972 r. zakończono budowę nowej siedziby przedsiębiorstwa. Do grudnia 1973 r. trwał okres dochodzenia do projektowanej zdolności produkcyjnej. 1 stycznia 1974 nastąpiło przekształcenie Przedsiębiorstwa Doświadczalnego w Zakłady Urządzeń Komputerowych "MERA-ELZAB".

Pierwszy okres działalności

MERA-ELZAB kojarzona była w tym okresie z produkcją perforatorów – urządzeń wejścia-wyjścia służących do przetwarzania impulsów elektrycznych na odpowiednie kombinacje otworów na taśmie papierowej. Konstrukcja ta była stosowana jako urządzenie wyjściowe EMC lub w torze transmisji danych. W dziedzinie dziurkarek taśmy papierowej i jednostek sterujących MERA-ELZAB stał się znaczącym producentem w krajach RWPG. Najbardziej popularne modele tych urządzeń to oznaczone symbolami DT-105 i DT-105S oraz zestaw dziurkarka-czytnik SPTP3.

Rozszerzeniu zdolności produkcyjnych służyło nawiązanie współpracy w 1972 z niemiecką firmą "Ankel" w wyniku której rozpoczęto produkcję maszyny frankującej do automatycznego stemplowania przesyłek (m.in. frankoptyp z napędem ręcznym Junior 100, z napędem elektrycznym Junior 200).

W momencie powołania i budowy zakładów zakładano, że głównym produktem będą wyroby o przewadze mechaniki precyzyjnej. Kiedy okazało się, że możliwości zakładu i potrzeby rynku sięgają dalej dokonano przeprofilowania produkcji na urządzenia peryferyjne komputerów z przewagą elektroniki. Miało to miejsce w latach 1972-74. Typowym elektronicznym produktem firmy był kalkulator inżynierski MERA-203 (kalkulator zmiennoprzecinkowy do obliczeń naukowo-badawczych), opracowany przez Zespół Konstrukcji Kalkulatorów Instytutu Maszyn Matematycznych w Zabrzu.

Produkcja monitorów ekranowych

Najliczniejszą grupę wyrobów stanowiły monitory ekranowe wolnostojące. Pierwszym modelem była MERA-7952 przeznaczona dla systemów minikomputerowych. Największą popularność na rynku zdobył terminal MERA-7953 (funkcjonalnie odpowiadający ówczesnemu standardowi - VT52 firmy DEC). Następnie pojawiły się w ofercie monitory semigraficzne (MERA 7955) z wyświetlaniem w kolorze, sterowane znakowo i inteligentne terminale z reżimem graficznym, a następnie monitory kolorowe, graficzne. Zakłady bardzo szybko przeszły od produkcji pojedynczych monitorów do systemów monitorowych. Jednym z przykładów była MERA 7911 D - stacja monitorowa do półautomatycznego sporządzania raportów dyspozytorskich.

W krótkim czasie od uruchomienia produkcji monitorów we wszystkich krajach RWPG pracowały urządzenia marki "ELZAB-MERA" - w sumie eksportowano połowę produkcji (w tym także na Zachód określany wówczas jako "kraje II obszaru płatniczego"). Również niektóre modele perforatorów (DT-105) czy stacja przygotowania danych na taśmie papierowej SPTP-3 dla systemów minikomputerowych SM, zdominowały rynki RWPG.

Oprócz podstawowej oferty - urządzeń do taśmy papierowej, monitorów ekranowych i systemów monitorowych, kalkulatorów programowalnych i systemów kalkulatorowych - firma prowadziła także serwis techniczny i szkolenia użytkowników, a także usługi kooperacyjne i obliczeniowe na własnej EMC.

Rozwój firmy zastopował w poważnym stopniu pożar, który 13.04.1983 r. zniszczył znaczną część hali produkcyjnej i magazyn wyrobów gotowych (w sumie straty oceniono na 211 mln złotych co stanowiło ok. 10% majątku trwałego firmy).
Nie zawieszono jednak działalności zakładu. Natychmiast skompletowano i odtworzono park maszynowy, aby w szybkim tempie nadrobić opóźnienia produkcyjne.
Osiem miesięcy po pożarze produkcja powróciła do odbudowanej hali.

Nowe możliwości technologii informatycznych lat osiemdziesiątych

Prace nad kolejnym systemem monitorów oraz klawiaturą RTDS-8 (był to system wspomagający uruchamianie systemów mikroprocesorowych 8-bitowych) stały się bezpośrednim impulsem do skonstruowania pierwszego polskiego komputera personalnego o nazwie Meritum. Rozwiązanie oparte było o mikroprocesor U 880 D, pamięć operacyjną o pojemności 48 kB, pamięć stałą 8 kB, pamięć obrazu 1 kB.
W 1983 r. na Targach Poznańskich został po raz pierwszy zaprezentowany komputer osobisty Meritum I.
W 1985 r. uruchomiono produkcję mikrokomputera profesjonalnego ComPAN-8 oraz udoskonaloną wersję komputera osobistego - Meritum II.
W 1987 r. wybudowano halę produkcji urządzeń elektronicznych, z jednym z najnowocześniejszych w ówczesnym okresie w skali RWPG, wydziałem montażu elektronicznego.

Najnowsza historia

Zmiany polityczno-gospodarcze w Polsce, które zapoczątkowały wybory w 1989 r., w ciągu kilku lat zmiotły z gospodarczego krajobrazu większość przedsiębiorstw dawnego Zjednoczenia MERA. Za wyjątkiem ELZAB-MERA. Okupione to było ogromnym wysiłkiem organizacyjnym i wieloma zmianami. W latach 1991-92 nastąpił drastyczny spadek eksportu do krajów RWPG, które wcześniej były odbiorcą ponad 90% produkcji (najważniejszym odbiorcą był oczywiście ZSRR). Stopniowo rosła zagraniczna konkurencja na rynku polskim. W sytuacji zagrożenia bytu firmy postawiono na restrukturyzację – w 1992 r. nastąpiła zmiana prawna i narodziły się obecne Zakłady Urządzeń Komputerowych ELZAB SA, jednoosobowa spółka Skarbu Państwa.

W tym okresie rozpoczęto prace nad zupełnie nowym wyrobem - na zamówienie partnera zagranicznego powstawała pierwsza kasa komputerowa, urządzenie adresowane do handlu. Wejście w 1993 r. ustawy o VAT, zastało ELZAB na etapie zaawansowanych prac nad tym projektem. Pojawiła się wówczas szansa na uratowanie i rozwój zakładu, którą wykorzystano dokonując szybkiej adaptacji urządzenia na rynek krajowy. Charakterystyczne w całej historii firmy ELZAB cechy – otwartość na nowe pomysły, elastyczność i sprawność organizacyjna sprawiły, że terminal kasowy ELZAB model Xcel 260 uzyskał pierwsze dopuszczenie do obrotu, udzielone przez Ministerstwo Finansów dla urządzeń fiskalnych w Polsce.

W 1997 r. ELZAB SA znalazł się w Grupie kapitałowej Relpol (odkupienie akcji). W 1998 r. akcje ELZAB SA zadebiutowały na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W latach 2000-2007 właścicielem większościowym akcji spółki była Grupa MWCR (Włochy). W 2004 odbyła się publiczna subskrypcja akcji Serii D. W 2007 r. akcje ELZAB SA nabyła od MWCR polska Grupa kapitałowa BBI Capital. W 2008 r. nastąpiła sprzedaż części akcji posiadanych przez BBI Capital na rzecz spółek Exorigo i UPOS System. Od 2011 r. właścicielem większościowego pakietu akcji ELZAB SA jest COMP SA.

Przez ostatnie lata ELZAB jest wiodącą firmą na rynku urządzeń fiskalnych w Polsce, co potwierdzają coroczne raporty Instytutu Rynku Elektronicznego.
Spółka produkuje również wagi elektroniczne, szuflady kasowe, sprawdzarki cen, drukarki etykiet oraz akcesoria do integracji systemów kasowych.